
Wat is meningitis door meningokokken?
Meningitis door meningokokken (ook wel meningokokkenziekte of hersenvliesontsteking genoemd) is een zeldzame 9, maar ernstige infectie. Het wordt veroorzaakt door de bacterie Neisseria meningitidis die een infectie kan veroorzaken van het membraan rond de hersenen en het ruggenmerg. Het kan ook septicemie, een ernstige infectie van de bloedbaan, veroorzaken. 1, 2
Er zijn 5 vaak voorkomende types van meningokokken die de ziekte veroorzaken: A, B, C, W en Y. 1 In 2019 kwamen er 107 gevallen van meningitis door meningokokken voor in België. 3
*Het gebruikte referentiejaar is 2019 omdat in 2020 en 2021, als gevolg van COVID-19 maatregelen, het aantal gevallen uitzonderlijk laag was en niet representatief voor de gebruikelijke Belgische epidemiologische situatie.

Wie loopt er risico?
De meningitisbacterie kan iedereen infecteren, maar zuigelingen jonger dan één jaar en kinderen (jonger dan vijf jaar) lopen het grootste risico, gevolgd door adolescenten en jongvolwassenen. 8

- Misselijkheid
- Verwarring
- Koorts of koude rillingen
- Vermoeidheid
- Diarree
- Braken
- Koude handen en voeten
- Ernstige pijn in de spieren, gewrichten, borst of buik
- Stijve nek
- Versnelde ademhaling
- Een donkerpaarse huiduitslag
- Gevoeligheid voor licht 2
Het kan nog moeilijker zijn om deze symptomen op te merken bij baby’s of deze symptomen ontwikkelen zich zelfs helemaal niet. In plaats daarvan kan een baby lusteloos of inactief worden, prikkelbaar zijn of overgeven.

Is meningitis (hersenvliesontsteking) ernstig?
Meningitis is een zeldzame, maar ernstige aandoening. Slechts 26% van de ouders is er zich van bewust dat meningitis dodelijk kan zijn binnen de 24 uur na het verschijnen van de symptomen. 7, 10 Zelfs met de juiste behandeling, overleeft ongeveer 1 op de 10 patiënten die de ziekte krijgt het niet. 1
Ongeveer 1 op 5 gevallen kan leiden tot ernstige gevolgen, zoals littekens op de huid, gehoorverlies, verlies van ledematen of mentale stoornissen. 1, 5

Reageer snel en wacht niet tot het verschijnen van de huiduitslag!
In latere stadia van meningitis door meningokokken kunnen de bacteriën de bloedbaan binnendringen en zich daar vermenigvuldigen. De wanden van de bloedvaten kunnen hierdoor beschadigd worden. Dit kan paarsachtige vlekken op het lichaam (petechiën) veroorzaken. 2 Als u zich zorgen maakt over de gezondheid van uw kind, roep dan onmiddellijk medische hulp in.

Hoe kan ik mijn kind beschermen tegen meningitis (hersenvliesontsteking)?
Een goede hygiëne kan helpen de verspreiding van ziektekiemen tegen te gaan, maar vaccinatie is de meest doeltreffende manier om uw kind te helpen beschermen tegen meningitis door meningokokken. 6
Neem een weloverwogen beslissing als het gaat om meningokokkenziekte. Praat met uw (kinder)arts over de preventieve opties tegen meningitis door meningokokken.
Vaccinatie
Er zijn 3 soorten vaccins beschikbaar: 11
- Gecombineerde vaccins tegen meningokokken ACWY (in vaccinatiekalender)
- Vaccins tegen meningokokken B
- Vaccin tegen meningokokken C
Raadpleeg uw (kinder)arts om te weten welk(e) vaccin(s) tegen meningitis door meningokokken uw kind gekregen heeft.
Referenties:
- World Health Organization (WHO), 2018. Meningococcal meningitis. Factsheet.
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2017. Meningococcal Disease. Signs and Symptoms.
- Sciensano, Bacteriële ziekten, Nationaal Referentiecentrum voor meningokokken. Infoblad Meningokokkeninfecties. 2019.
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2017. Meningococcal Disease. Causes and Spread to Others.
- Rosenstein NE, et al. N Engl J Med. 2001;344:1378-88.
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2018. Meningococcal Disease. Prevention
- Thompson MJ;Lancet;2006;367;397-403
- ECDC;2016. Surveillance Atlas of Infectious Diseases.
- Pelton SI. Journal of Adolescent Health. 2010;46:S9–S15.
- Data on File; 2020N440795_00;1-25; Vaccination in young children <3 years old. available upon request
- Hoge Gezondheidsraad Advies 9485 (2019): Vaccinatie tegen meningokokken. Beschikbaar op: https://www.health.belgium.be/nl/advies-9485-vaccinatie-tegen-meningokokken (Laatst geraadpleegd: Januari 2023).